De eerste meldingen van deze vreemde ringen dateren al uit 1998. Nu beweren onderzoekers van SETI dat het weleens boodschappen kunnen zijn—bedoeld voor schepen en mensen, maar misschien ook voor andere dieren.
Inhoud
Een van de mysterieuze ringen, gefotografeerd in 2020 (Molly Gogan)KR. Badillo 20 juni 2025 – 16:00. Dit nieuws komt uit een bijzonder aflevering: het meest vijandige plekje van Afrika is een rood meer—daar veranderen dieren in steen. En soms valt er zelfs een hamerhaai uit de lucht op een golfbaan, tot verbazing van onderzoekers.
Zeezoogdieren stellen de wetenschap constant voor raadsels. Vooral met gedrag dat vragen oproept over mogelijke signalen die zij uitzenden naar mensen. Onderzoekers heeft het voorkomen van lucht- of bubbelringen op verschillende plekken ter wereld vastgelegd, vaak op momenten dat walvissen dichtbij schepen zwommen.
Dit bijzondere fenomeen is samen met experts van de Universiteit van Californië en het SETI Institute geanalyseerd. SETI kennen we hier vooral van de speurtocht naar buitenaards leven—maar deze keer richtte men zich op niet-menselijke intelligentie in onze eigen oceanen. In totaal werden er twaalf casussen onderzocht rond de Atlantische en Stille Oceaan, waarbij elf bultruggen (Megaptera novaeangliae) samen negenendertig perfecte cirkelvormige ringen creëerden.
De directe aanleiding? Een opname uit 1988 waarop een individu—genaamd Thorn—binnen tien minuten negentien ringen “uitblaast”. Die video stuwde het onderzoeksteam richting social media, archieven en oude publicaties, met als gevolg: nog méér voorbeelden van hetzelfde herhalende patroon.
Mogelijke vorm van non-verbale communicatie
De auteurs van de studie, gepubliceerd in Marine Mammal Science, geven ruiterlijk toe dat de exacte bedoeling achter deze ringen een raadsel blijft. Bioloog Fred Sharp zegt erbij: “Het voelt alsof we communiceren met iets dat we domweg niet volledig doorgronden. Echt, alsof we een soort boodschap krijgen—alleen niet van een mens maar van een ander intelligent wezen.”
Het waargenomen gedrag lijkt opzettelijk. In negen van de twaalf gevallen benaderden de walvissen eerst mensen voordat ze de luchtcirkels maakten. Er spreekt een soort sociaal of visueel signaal uit. Sommige walvissen deden zelfs de beroemde spionkop—dat ze hun hoofd recht uit het water steken, precies midden in hun eigen kringen. Zwemmen door hun eigen creaties, het blijft een bizar gezicht.
Fotograaf en Jody Frediani merkt op: nu het fenomeen serieus wordt genomen, zal het waarschijnlijk steeds vaker ontdekt gaan worden. “Nu we ons hiervan bewust zijn, gaan we waarschijnlijk bij nieuwe observaties meer ringen vastleggen,” zegt Frediani. In Nederland wordt trouwens ook al driftig gezocht naar vergelijkbare signalen bij bruinvissen—wie weet, straks nog op de Waddeneilanden.
Spel of bewuste boodschap?
Andere onderzoekers, zoals Susan E. Parks, bioloog aan Syracuse University, hameren op het belang van voorzichtigheid. Er is méér data nodig voordat er harde conclusies kunnen worden getrokken. Hoewel de meeste getuigenissen betrekking hebben op ontmoetingen met mensen, zijn minstens twee waarnemingen met drones of vanuit vliegtuigen gedaan—de walvissen deden dit dus ook zonder directe prikkeling door bezoekers.
Sommige experts denken dat de ringen gewoon speelgedrag zijn. Maar het is niet uit te sluiten dat deze walvissen eigenlijk een geheel nieuw communicatiemiddel ontwikkelen. Fred Sharp zegt het zo: “Ze praten niet met woorden, maar het is alsof ze symbolen uitademen in het water.”
Mocht u deze zomer nog op zee gaan, speur dan gerust mee—een Walcheren-ring is zeldzaam, maar de Noordzee zit vol verrassingen…
