Wist u dat het soms niet nodig is ver te reizen om iets bijzonders te vinden? Twee tot nu toe onbekende mierensoorten zijn onlangs gevonden in – jawel – Andalusië, Zuid-Spanje. Geen regenwoud, geen safari, gewoon Europa. En dat is goed nieuws voor iedereen die geïnteresseerd is in lokale natuur én wetenschap.
De ontdekking: zomaar onder onze neus
Elke keer denk je: “Alles is hier toch al in kaart gebracht?” Toch wist Joaquín Reyes López, onderzoeker aan de Universiteit van Córdoba, het tegendeel te bewijzen. In zijn veldwerk in plaatsen als Jaén, Granada en Huelva (Doñana Nationaal Park — ja, dat fijne park waar de flamingo’s een vaste prik zijn) vond hij twee compleet nieuwe mierensoorten. Ze zijn toe te voegen aan de lijst van bijna 300 mieren die het Iberisch Schiereiland hun thuis noemen.
Maak kennis met de hoofdrolspelers
-
Oxyopomyrmex arenarius
Zoals de naam doet vermoeden: deze soort bouwt al z’n nesten in zandgrond. De mieren hebben een karakteristieke ovale kop en een kleurverloop van donkerbruin naar lichter bij de gewrichten. Reyes López vond de eerste exemplaren rond het biologisch onderzoeksstation in Doñana. -
Oxyopomyrmex pallens
Iets lichter van kleur, met zachte geel- en bruintinten — een kenmerk dat deze soort direct zijn naam gaf. Het “epicentrum” van deze soort? De regio rond Mures in Jaén — waar je trouwens ook heerlijke olijfolie vandaan haalt.
Wat maakt deze vondst bijzonder?
Mieren uit het Oxyopomyrmex-geslacht zijn vooral te vinden in droge mediterrane gebieden. Tot nu toe waren er maar twee soorten bekend in Spanje, dus deze ontdekking verdubbelt het aantal direct. Best maf — een nieuwe taxonomische vondst midden in Europa!
Reyes López gebruikte moderne technieken: met scanning-elektronenmicroscopie kon hij de kleinste details van de mieren nauwkeurig bestuderen en vergelijken met andere soorten. Klinkt als iets uit CSI, maar dan met insecten. Het volledige onderzoek is open-access gepubliceerd in het vakblad Insects (voor de echte doorlezers onder ons).
Waarom zou u dit eigenlijk moeten onthouden?
- Het herinnert eraan dat zelfs in Nederland – en breder, Europa – verrassingen op ons wachten.
- Mieren spelen een grote rol in ecosystemen: hun aanwezigheid vertelt veel over bodem en biodiversiteit.
- Nieuwe soorten helpen bij het begrijpen en beschermen van onze leefomgeving. Zeker nu het klimaat verandert en regio’s droger worden.
Wat nu? Praktische tips voor natuurliefhebbers
Ziet u zelf vreemde mieren in de tuin of op vakantie? Noteer de plek (Google Maps is je vriend — behalve als je in de polder zonder bereik staat), maak heldere foto’s en meld het bij een lokale universiteit of Naturalis in Leiden. Zo draagt u misschien wel bij aan de volgende grote ontdekking.
Tot slot, een weetje voor bij de vrijdagmiddagborrel: van de bijna 300 mierensoorten op het Iberisch Schiereiland heeft Nederland er zo’n 60, waaronder een paar zeldzame. Wie weet wat er nog rondloopt op de Veluwe of in de Biesbosch — let op bij je volgende boswandeling.
