Extremistische standpunten en hun impact op regelgeving
Verschillende onderzoekers en deskundigen op het gebied van tabakscontrole hebben vrijdag gezamenlijk gesteld dat radicale opvattingen leiden tot gebrekkige regelgeving voor producten die nicotine bevatten. Deze benadering veroorzaakt situaties waarin de regering niet altijd de beste gezondheidsuitkomsten kan behalen. Tijdens deconferentie in het Royal College of Physicians in Londen benadrukten zij dat slechte wetenschappelijke onderbouwing en vooroordelen bijdragen aan een ’tunnelseffect’, waardoor men mogelijke verbeteringen over het hoofd ziet.
Onderzoek naar de effecten van smaakverboden
Een wetenschapper van de Yale Universiteit in de Verenigde Staten liet weten dat het verbieden van smaakjes in vape-producten heeft geleid tot een stijging in het gebruik van sigaretten. Een vergelijkbare studie in Nederland bevestigde dat sommige vapers sindsdien meer gaan roken en dat één op de tien ooit begon te roken na de smaakverboden. Deze bevindingen illustreren dat het restrictief beleid niet altijd de beoogde gezondheidseffecten bereikt.
De noodzaak van wetenschappelijk onderbouwde regulering
In de paneldiscussie ‘Nicotine, wetenschap en tabaksregulering’, waarin vier andere experts deelnamen, werd benadrukt dat het reguleren van nicotineproducten gebaseerd moet zijn op degelijke en volledige wetenschappelijke kennis. Ook is het van belang lessen te trekken uit bestaande fouten. Zo kan gezocht worden naar een middenweg die de volksgezondheid en bescherming van jongeren waarborgt, terwijl de nadelige gevolgen voor rokers beperkt blijven.
Psychologie en regelgeving
Lion Shahab, klinisch psycholoog aan University College London en co-director van het onderzoeksteam voor alcohol en tabak, waarschuwde dat slecht en politiek gemotiveerd onderzoek leidt tot slechte regelgeving. Volgens hem bevordert een gebrek aan regulering juist de consumptie van nicotineproducten, wat hij wil vermijden. Hij stelde dat nicotine niet gelijkgesteld moet worden met cafeïne, omdat het gerelateerd is aan mentale gezondheidsproblemen en het gebruik ervan mensen kan betrekken die nooit gerookt hebben.
Effecten van smaakrestricties en beleidsmaatregelen
Prof. Abigail Friedman van Yale presenteerde data die laten zien dat het verbieden van smaakjes in vape-producten vooral in minder onderwijsgerichte groepen leidt tot meer sigarettenconsumptie. Het verbod op flavors zoals menthol in staten als Maryland had niet geleid tot een significante toename van roken onder jongeren, maar verminderde wel het gebruik van vape-producten bij jonge volwassenen. Ze benadrukte dat beperkingen vooral gericht zouden moeten zijn op de meest gebruikte producten door jongeren, zoals de smaak menthol, en dat dit ook milieuwinst oplevert door minder afval van wegwerpproducten.
Verbod op blootstelling in winkels
De Amerikaanse onderzoekster besprak het beleid van het Verenigd Koninkrijk dat stelt dat tabaks- en nicotineproducten niet zichtbaar in de winkels mogen worden uitgestald, vooral om minderjarigen te beschermen. Zij concludeerde dat het verbieden van de presentatie in verkooppunten voor alle niet-medicamenteuze nicotineproducten een effectieve maatregel is, omdat dit de blootstelling en de toegankelijkheid beperkt en een goede basis vormt voor regulatie.
Interne discussies en wetenschappelijke conflicten
Hayden McRobbie van het Wolfson Institute in Londen merkte op dat de hevige meningsverschillen tussen verschillende experts en organisaties het publieke vertrouwen ondermijnen. Dit wekt verwarring en kan het imago van volksgezinsbeleid schaden, vooral doordat alternatieven zoals elektronische sigaretten soms verkeerd worden voorgesteld als even gevaarlijk of zelfs schadelijker dan gewoon roken.
Effecten van verschillende nicotineproducten
Dr. Karl Lund, een senior onderzoeker in Noorwegen, verwees naar ‘Michael Russell’, die al in 1971 stelde dat nicotineproducten altijd worden vervangen door nieuwe. Hij noemde onder andere snus en nicotinezakjes, die in Zweden als effectief worden beoordeeld voor verslaafden, doordat zij het stoppen of sterk verminderen van roken mogelijk maken. Hij waarschuwde dat door de toenemende diversiteit aan producten de relatie tussen gebruik en gezondheid moeilijk te scheiden zal worden, doordat er vaak gelijktijdig gebruik plaatsvindt. Desalniettemin toont de wetenschappelijke literatuur weinig verband tussen snusgebruik en de toename van rodende ziekten, en waarschijnlijk geldt dat ook voor nicotinezakjes. Meer diepgaand onderzoek hierover is gepland voor het komende jaar.
Fysieke versus mentale verslaving
Het panel sloot af met Robert West, emeritus hoogleraar aan University College London, die opmerkte dat hij denkt dat de mentale aspecten van de tabaksverslaving groter zijn dan de fysieke. Ondanks het gebruik van vervangende nicotineproducten blijven veel rokers terugvallen, omdat de psychologische drijfveren niet altijd worden aangepakt. West stelde dat het verbeteren van het begrip van de schadelijkheid van verschillende producten en het bieden van concrete hulp bij het stoppen, essentiële stappen zijn om slagen te maken in het terugdringen van de verslaving.
Alternatieven en gedragsverandering
Volgens West is het cruciaal om mensen te ondersteunen bij het aanpakken van hun verslaving door inzicht te geven in hun kwetsbaarheden en de oorzaken ervan. Het stimuleren van gezondere alternatieven die dezelfde bevrediging bieden, zou het makkelijker maken om van de verslaving af te komen. Zo kunnen het aanbieden van alternatieve gedragspatronen en beloningen het herstelproces bevorderen.
