Een goudstaaf ter waarde van ruim $623.000 is teruggegeven aan de overheid na een cruciale uitspraak van het Openbaar Ministerie. het ging om een staaf van 12,45 kilo die een bedrijf zonder geldig bewijs van legale herkomst probeerde te exporteren naar India — aanleiding voor een onderzoek naar het verband met illegale mijnbouw, een van de hardnekkigste schaduweconomieën ter wereld.
Inhoud
De actie werd geleid door het Vijfde Tijdelijke Openbaar Ministerie voor verbeurdverklaring in Lima. onder leiding van adjunct-officier Cynthia Elizabeth Angulo La Torre werd bepaald dat niet alleen de goudstaaf geconfisqueerd moest worden, maar dat ook juridische middelen in stelling komen om crimineel handelen te bestrijden en bezittingen veilig te stellen voor de Peruaanse staat.
Hoe werd de illegale goudexport ontdekt?
Volgens het onderzoek probeerde een onderneming op 7 mei 2021 goud naar India te verschepen, maar kon zij geen geldige documenten overleggen die de legale herkomst van het mineraal aantoonden. de onderneming beweerde dat het goud van haar mijnconcessie afkomstig was, maar uit onderzoek van Sunat (de Peruaanse douane en belastingdienst) bleek dat volslagen uit de lucht gegrepen.
Het betrof zogenaamd ‘Dore-goud’ — een ruwe legering die nog niet volledig gezuiverd is en waar vooral in het illegale circuit enorme vraag naar is.
De technische rapportage wees uit dat de genoemde concessie niet de apparatuur of technologie had om Dore-goudstaven te produceren. Dat riep sterke vermoedens op van een malafide herkomst. De snelle interventie van Sunat voorkwam op het nippertje dat het goud het land verliet — een flinke klap voor het witwassen via zogenaamd legale export.
Welke argumenten steunden de claim van het OM?
Op basis van het dossier van Sunat startte het OM de procedure tot verbeurdverklaring. Daarmee kunnen onrechtmatig verkregen bezittingen door de staat worden ingelijfd, zonder dat daar een strafrechtelijke veroordeling aan vooraf hoeft te gaan. In dit geval werd vastgesteld dat het goud direct te linken viel aan illegale mijnbouw — een misdrijf onder de Peruaanse wet.
De rechtbank stelde vast dat het bedrijf niet met harde bewijzen of documentatie het eigendom van het goud kon aantonen. Bovendien bleek uit aanvullend onderzoek dat de bedrijfsactiviteiten totaal niet pasten bij het winnen of verhandelen van goud. het verzoek van het OM werd toegekend, waarna de goudstaaf in beheer van de staat kwam.
Illegale mijnbouw: de grotere context
Deze uitspraak bevestigt de recent aangescherpte strategie van het OM om illegale mijnbouw — die het Amazonegebied aantast, criminele organisaties financiert en belastingontduiking faciliteert — keihard aan te pakken. Bezittingen afpakken blijkt een effectieve manier om de financiële netwerken van criminele bendes te ondermijnen, die in de luwte van het oerwoud rijk worden van onze grondstoffen.
Het beslag op deze waardevolle goudstaaf toont daarnaast aan dat de overheid niet van plan is haar financiële of handelssector te laten gebruiken om illegale opbrengsten een schijn van legitimiteit te geven.
Wat is verbeurdverklaring en hoe werkt het in Peru?
Verbeurdverklaring is een juridische procedure die de staat in staat stelt om bezittingen die uit onwettige bron zijn verkregen, in te nemen — zonder dat daar eerst een strafproces voor nodig is. Het kan gaan om onroerend goed, voertuigen, contanten, metalen en andere zaken die direct of indirect uit criminele activiteiten voortkomen.
In Peru is dit instrument cruciaal geworden om de winsten van georganiseerde misdaad te blokkeren. Het maakt sneller en doeltreffender optreden mogelijk. Zeker in zaken als illegale goudwinning, waar de herkomst vaak moeilijk is te traceren en alles ogenschijnlijk ‘legaal’ lijkt, is verbeurdverklaring een krachtig wapen om activa terug in staatsbezit te brengen.
Opvallend detail: het zal me niet verbazen als we de komende jaren ook in Nederland vergelijkbare zaken gaan zien: goud als de stille hoofdrolspeler in witwasconstructies, ver weg van de Amsterdamse beursvloer — maar inmiddels wel op onze radar.
