Wacht u op toestemming van anderen om te doen wat u écht wilt? Dan is de kans groot dat u het nooit gaat doen. Het klinkt hard, maar zonder oprechte trouw aan uzelf is het onmogelijk een gezond gevoel van eigenwaarde op te bouwen. Precies dat benadrukken steeds meer psychologen – en de voorbeelden uit de geschiedenis liegen er niet om.
Inhoudsopgave
Denk eens aan de grote vernieuwers uit het verleden – mensen die lef hadden om over grenzen te stappen. Niemand praat met ontzag over degene die altijd precies volgens het boekje leefde. De mensen die ons inspireren zijn oprecht en authentiek, met eigenzinnigheid als hun handelsmerk.
En laten we eerlijk zijn: hoewel onze maatschappij ons graag in dezelfde mal probeert te persen, is er geen mens op aarde exact hetzelfde. Er is geen vaste manier om het leven te ervaren – geen routekaart voor geluk.
Kijk naar wie de wereld veranderden: Albert Einstein doorbrak het oude denken over tijd en ruimte. Pablo Picasso sloopte het idee dat kunst altijd realistisch moest zijn. Frida Kahlo vlocht haar pijn om tot rauwe, eerlijke kunst. Geen van hen vroeg eerst om goedkeuring.
Wacht niet op waardering
Angst om op te vallen kan verlammend werken. De bekende expert in persoonlijke groei, Mel Robbins, beschreef hoe onze gedachten ons blokkeren zodra we overmatig naar andermans mening luisteren.
Daardoor stoppen we met doen waar we van houden, puur uit angst voor kritiek. Dat maakt ons kleiner – en beperkt onze groei.
Denk terug aan Einstein, Picasso, of Kahlo. Als zij hadden gewacht op toestemming, zouden hun revolutionaire bijdragen nooit bestaan hebben.
Hun kijk op kunst, wetenschap en het leven was radicaal anders dan wat gangbaar was in hun tijd.
Stel je voor dat Einstein pas met zijn relativiteitstheorie kwam als iedereen instemde (“Ja hoor, ga maar!”), of dat Picasso zijn schilderijen verstopte omdat iemand kon denken: “Blokken en kubussen, wat is dat voor gedoe?” Frida had kunnen stoppen met schilderen omdat men haar zelfportretten te heftig vond. Maar ze deden het – en dat maakte ze uniek.
Wij zijn wat we doen
Onze acties veranderen wie we zijn. Dat vertellen Francesc Miralles en Álex Rovira ook in hun boek Homo Solver: “Zodra je een probleem oplost, groeit je zelfvertrouwen.” Een waarheid die ik zelf vaak zie bij mensen in mijn omgeving.
Zelfvertrouwen – vaak gezien als iets vaststaands uit je jeugd – blijkt helemaal niet zo statisch. Het groeit wanneer we onszelf uitdagen en bijdragen. Want de waarde die we aan onszelf toekennen, hangt samen met wat we dóen.
Uiteindelijk moet u uw eigen, unieke route kiezen, want alleen u kunt die bewandelen.
Psycholoog Javier Urra verwoordde het simpel in een recent interview: “Sommigen zeggen: ‘Je moet een sterk zelfbeeld hebben.’ Maar wat heb je daarvoor gedaan? Waarom zou je hoge eigenwaarde verwachten als je de hele dag niets onderneemt?”
We voelen ons waardevol zodra we in actie komen en bijdragen.
Maar dat lukt pas als we durven te leven volgens onze eigen waarden. Wat heeft u te bieden dat niemand anders heeft? Precies: uw persoonlijke kijk op de wereld. Alleen als u dat laat zien, wordt u werkelijk uzelf. Die eerste stap – hoe klein ook – kan het begin zijn van een sneeuwbal-effect dat uw hele gevoel van eigenwaarde optilt.
Wees jezelf, dan volgt succes
Helemaal jezelf zijn heeft vooral voordelen, merkte ik zelf ook. Ja, sommige mensen zullen misschien de schouders ophalen, of u raar aankijken vanwege uw eigenheid. Maar ach – een omelet bak je ook niet zonder eieren. Zodra mensen over u praten, betekent het dat u iets in beweging zet – en die kritische types staan meestal aan de kant toe te kijken.
Naast meer zelfvertrouwen en een eigen gezicht in de wereld, biedt trouw aan uzelf nog een cruciaal voordeel: alleen met oprechtheid bereikt u waar u écht naar verlangt.
Wie steeds andermans verwachtingen volgt, loopt het risico doelen te behalen die niet van zichzelf zijn. Jezelf blijven, schreven Miralles en Rovira, gaat over de moed om naar je eigen verlangens te luisteren. “Je eigenwaarde groeit zodra je trouw blijft aan je waarden en prioriteiten, want dat is waar zelfrespect om draait.”
Waarom bereikten Einstein, Picasso en Kahlo de top in hun vakgebied? Omdat ze zonder schroom hun eigen pad kozen – zonder te wachten op bevestiging van anderen.
Wat u ook wilt bereiken, u hebt er niets aan te doen wat anderen van u verwachten. U kunt alleen uzelf overtreffen door uw unieke route te volgen. Bijzondere dromen vragen om een eigen plan. Dus: durft u te dromen?
