Goud: eeuwenlang bron van verhalen, ontdekkingen en soms ruzies. Natuurlijk, u denkt meteen aan piraten op de wereldzeeën, of misschien aan een Amsterdams sieraad. Maar wist u dat de zoektocht naar goud anno 2025 plotseling een stuk moderner—en misschien wel milieuvriendelijker—is geworden dankzij… een schimmel?
Wetenschappers verbonden aan het Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation (CSIRO) in Australië, onder leiding van Qin Bohu, hebben namelijk een fascinerende ontdekking gedaan. Zij stelden de schimmel Fusarium oxysporum bloot aan meteorietstof vol mineralen — echt, stof dat rechtstreeks uit de asteroïdengordel komt.
Hoe werkt die ‘goudmaker’?
Het resultaat was ronduit bijzonder. Fusarium oxysporum bleek metalen zoals ijzer, calcium en aluminium uit het stof te “drinken” en nano-gouddeeltjes direct op zijn oppervlak aan te maken. Klinkt als pure magie? Er zit logica achter. De schimmel begrijpt als het ware hoe hij goud moet oxideren, laat het oplossen en slaat het daarna opnieuw neer — nu als piepkleine gouddeeltjes.
- Dit proces noemt men de biogeochemische goudcyclus
- Tot nu toe kenden we dit vooral van bepaalde bacteriën — maar schimmels zoals deze zijn relatief nieuw terrein
- Extra opvallend: plekken met meer diversiteit aan schimmels bevatten bijna altijd meer goud
Kan dat hier in Nederland?
Een logischere vraag — kun je zo’n goudschimmel ook thuis laten groeien, in je eigen Leidse studentenwoning of in de schuur ergens op de Veluwe? In theorie: ja. Echt ingewikkelde labspullen zijn niet nodig want Fusarium oxysporum stelt geen hoge eisen.
Voordat u nu meteen potgrond en petrischaaltjes bestelt: vooralsnog levert het proces slechts minuscule nanodeeltjes op. Het is dus niet zo dat u morgen een eigen goudstaaf hoeft te verwachten. Maar zeg nooit, nooit; experimenteren mag best.
Duurzaam en verrassend “groen goud”
Het milieuaspect verdient extra aandacht. In een tijd van milieuproblemen biedt deze biotechniek een opmerkelijk contraste: goud winnen zonder vernietiging van de natuur. Traditionele gouddelving is berucht om de schade aan bodem en rivieren — schimmels zijn véél vriendelijker voor moeder aarde.
En nu verder vooruitkijken
De wetenschappelijke wereld kijkt ondertussen met spanning naar verdere ontwikkelingen. Er wordt al geëxperimenteerd met genetische modificatie van deze en verwante schimmels — doel: veel hogere goudopbrengst, optimaal aangepast aan verschillende omstandigheden.
Een klein weetje op het eind: de schimmel behoort tot de Hypocreales, een groep die overal ter wereld voorkomt — ook in de Nederlandse bodem! Wie weet wat de toekomst nog brengt. Misschien is de volgende goudkoorts gewoon biologisch en van eigen bodem.
Dus, mocht u binnenkort een kop koffie drinken bij Anne&Max of wandelen in Amsterdam-Oost — knipoog eens naar het mos of paddenstoel langs het pad. Wie weet is daar meer goud aanwezig dan u ooit gedacht had.
