Voorstellen van de vicepremier en minister van Werkgelegenheid en Sociale Economie
Op 25 november 2025, tijdens een plenaire sessie in de Senaat in Madrid, presenteerde Yolanda Díaz, de tweede vicepremier en minister van Werkgelegenheid en Sociale Economie, een voorstel voor de invoering van de zogeheten ‘Zucman-taks’ binnen de hele Europese Unie. Deze belasting houdt in dat grote vermogende personen jaarlijks 2% van hun vermogen aan de overheidskassen bijdragen. Díaz benadrukte dat ongelijkheid een van de grootste bedreigingen vormt die de democratie ondermijnt.
Context en achtergrond van de ’Zucman-taks’
Het voorstel werd besproken tijdens een debat getiteld ‘Hoe gedijt de democratie?’, georganiseerd in het kader van de top, gehouden door de gespecialiseerde geopolitieke publicatie ‘Le Grand Continent’ in Italië. Díaz gaf aan dat de ‘Zucman-taks’ in Europa gezien moet worden en wees op de noodzaak een Europa te creëren dat, net als tijdens de pandemie, open en gastvrij is. Volgens haar kunnen democratieën alleen bloeien wanneer zij worden ingezet als instrumenten om het leven van mensen te verbeteren.
De dreiging van reactionaire krachten
Díaz waarschuwde voor de opkomst van reactionaire bewegingen, die volgens haar strategie gericht is op het uitdagen van normen om verworven rechten af te breken en zo de privileges van een selecte minderheid te behouden. Toch bleef ze vertrouwen houden in het vermogen van Europa om haar soevereiniteit terug te winnen en democratische grenzen te stellen, waarmee de sociale waarde versterkt kan worden.
Analyse van democratisch verlies en oplossingen
Tijdens het debat onderzocht Díaz de factoren die tot democratisch falen leiden. Eén van haar belangrijkste punten was de noodzaak om actie te ondernemen tegen de uiterstrechtse krachten. Ze stelde dat democratie meer inhoudt dan slechts vierjaarlijks stemmen: een stabiele democratie vereist ook goede arbeidsomstandigheden en het recht op een waardig huis. Zonder deze basiszaken zou de jongere generatie vatbaar kunnen worden voor extreemrechtse invloeden.
Samenwerking op technologisch en sociaal gebied
Volgens Díaz moet Europa haar technologische soevereiniteit herstellen en grenzen stellen aan kunstmatige intelligentie (AI). De technologische ontwikkeling moet dienen om mensen te ondersteunen en niet om machtsconcentratie te bevorderen. Om deze situatie te keren, pleitte ze voor het gebruik van instrumenten die niet alleen stabiliteit en toekomstperspectieven bieden, maar ook de betrokkenheid van de bevolking vergroten.
Internationale samenwerking en leiderschap
Voor haar voorstellen deelde Díaz het platform met verschillende internationale leiders, waaronder Alain Berset, secretaris-generaal van de Raad van Europa, Oleksandra Matviichuk, de Nobelprijswinnaar en Oekraïense mensenrechtenactivist, filosoof Philip Pettit en Sviatlana Tsikhanouskaya, leider van de oppositie in Belarus. Samen pleitten zij voor concrete maatregelen om de veiligheid en het toekomstperspectief van een apathische burgerij te garanderen.
