Voortdurende bedreigingen en schendingen
De Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, Volker Turk, heeft recentelijk gewaarschuwd voor de voortdurende aanvallen op en schendingen van mensenrechten over de hele wereld. In een verklaring benadrukte hij dat het noodzakelijk is om ingrijpende hervormingen en transformaties door te voeren om verdere achteruitgang tegen te gaan.
Volgens Turk worden mensenrechten onvoldoende gefinancierd en onder vuur genomen. Ondanks deze bedreigingen blijven de rechten krachtig, maar het is duidelijk dat ze meer steun nodig hebben. Hij gaf aan dat het afgelopen jaar bijzonder moeilijk was, gekenmerkt door gevaarlijke tegenstrijdigheden en een afname in de financiële steun voor de ontwikkeling van mensenrechten.
Financiële uitdagingen en ongelijke hulp
Turk beschreef dat de investeringen in mensenrechten voortdurend afnemen, terwijl de financiering voor sectoren zoals de wapenindustrie blijft stijgen. Tegelijkertijd blijft de hulp voor humanitaire doeleinden achter, ondanks de groeiende vraag en noodzaak.
Hij merkte op dat actievoerders en verdedigers van rechten en gerechtigheid vaak worden aangevallen, gesanctioneerd en voor de rechtbank worden gebracht, terwijl degenen die ernstige misdaden plegen vaak ongestraft blijven. Hij onderstreepte dat diversiteit, gelijkheid en inclusieve beleidslijnen essentieel zijn om structurele en historische onrechtvaardigheden aan te pakken.
Sociale bewegingen en jongeren in actie
In het afgelopen jaar hebben protesten en sociale bewegingen in landen zoals Nepal, Servië, Madagaskar, Bangladesh, Kenia, Paraguay, de Filippijnen, Tanzania en Marokko voor aandacht gezorgd. Vaak waren jongeren de drijvende kracht achter demonstraties die zich richtten op ongelijkheid, corruptie en onderdrukking.
Turk bevestigde dat mensen wereldwijd de straat op gingen om regeringen ter verantwoording te roepen en te strijden voor vrijheid en fundamentele rechten. Deze mobilisaties waren een uiting van solidariteit tegen oorlog en onrecht, en tonen de kracht van collectieve actie.
Oproep tot strategisch gebruik van maatschappelijke bewegingen
Hij pleitte bij regeringen om de energie van deze maatschappelijke bewegingen te benutten voor hervormingen en transformaties, in plaats van ze te onderdrukken of als extremistisch te labelen. Turk stelde dat dergelijke groepen geen bedreiging vormen voor nationale veiligheid, maar juist kunnen bijdragen aan stabiliteit.
Hij waarschuwde tevens voor de negatieve gevolgen van bezuinigingen op internationale hulp, die in 2022 ongeveer 77 miljoen euro minder opleverden dan het jaar ervoor. Concreet leidde dit tot het verlies van circa 300 banen en verminderde de capaciteit van internationale missie- en onderzoeksteams.
Impact op humanitaire en onderzoeksactiviteiten
De toenemende bezuinigingen bemoeilijken het uitvoeren van onderzoeks- en humanitaire missies, met als gevolg dat de bescherming van mensenrechten onder druk staat. Turk stelde dat de financiering voor tegenbewegingen en organisaties die mensenrechten verdedigen, daarentegen blijft toenemen en steeds beter gecoördineerd is.
Het belang van duurzame vrede en rechtsstaat
Volgens Turk moeten mensenrechten een centrale rol spelen in het bereiken van duurzame vrede. Het opbouwen van vertrouwen tussen partijen, gebaseerd op mensenrechten en het verminderen van civiel lijden, is cruciaal voor het openen van toekomstige dialoog en het voorkomen van escalaties.
Hij benadrukte dat wapenstilstanden en vredesakkoorden oprecht moeten worden nagestreefd en in overeenstemming met het internationaal recht. In verschillende landen worden momenteel echter huiszoekingen, uitzettingen en deportaties uitgevoerd, terwijl migranten, vluchtelingen en hun ondersteuners vaak criminaliseren.
