De afwachting van bevestiging door het constitutioneel hof
Het Spaanse parlement, het Congreso, wacht momenteel op een bevestiging van het hoogste gerechtshof in verband met de voorlopige hechtenis van voormalig minister José Luis Ábalos. Zijn verdediging heeft beroep aangetekend tegen het arrest, en vermoedelijk op 4 december wordt er een definitieve beslissing verwacht. Pas daarna zal het parlement de in het reglement voorziene schorsing toepassen.
De procedure rondom de voorlopige hechtenis
Nadat rechter Leopoldo Puente had besloten tot preventieve detentie van de voormalig socialistische minister, is door de presidium van het congres een officiële brief gericht aan het hof. Hierin wordt verzocht om de bevestiging van de arrestatie en het vonnis of een vergelijkbare beslissing, zodat het proces voor de schorsing kan worden gestart. Het hof heeft op vrijdag gereageerd en bevestigd dat Ábalos Meco in voorlopige hechtenis is gesteld, zonder borgtocht.
Het hof benadrukt echter dat dit arrest nog niet definitief is, omdat zijn verdediging beroep heeft aangetekend. De uitspraak wordt op 4 december behandeld.
De gevolgen van arrestatie voor salaris en stemrecht
De parlementaire commissie wacht de uitspraak over het beroep af. Zodra de arrestatie definitief wordt, zal het artikel 21 van het reglement worden toegepast.
Hierin staat dat parlementariërs worden geschorst wanneer, na toestemming van het parlement en bij definitieve erkenning van de verdenking, zij in voorlopige hechtenis verkeren. Tijdens deze periode verliezen zij hun parlementaire rechten en plichten, waaronder het ontvangen van salaris en vergoeding, en het deelnemen aan parlementaire activiteiten. Stemmen via telecommunicatie wordt eveneens onmogelijk.
Het betreft hier een tijdelijke maatregel. Zodra de parlementariër zijn vrijheid herwint, worden de parlementaire rechten automatisch hersteld. Deze schorsing betekent niet het verlies van het parlementaire zetel; dat gebeurt alleen bij veroordeling, zoals het geval was bij Alberto Rodríguez (Podemos) of Oriol Junqueras (ERC), die hun zetel verloren door rechterlijke beslissingen of strafrechtelijke procedures.
De mogelijke impact op meerderheidsverhoudingen in het parlement
In een scenario waar niet alle 350 zetels bezet zijn, omdat er één parlementslid ontbreekt, kunnen politieke partijen overwegen of het nodig is de meerderheidsregels aan te passen. Het aantal benodigde stemmen voor een meerderheid kan hierdoor wijzigen.
Volgens de huidige regels is een gewone meerderheid vastgesteld op 176 stemmen. Als het aantal zetels zakt naar 349 door de afwezigheid van één lid, dan zou de drempel mogelijk worden bijgesteld naar 175,5, wat praktisch nog altijd 176 stemmen vereist. Dit heeft invloed op de besluitvorming, vooral wanneer bepaalde partijen, zoals Junts, al hun stem tegen een voorstel uitbrengen, en samen met PP en Vox de meerderheid vormen.
In uitzonderingen voor versterkte meerderheden blijven de regels hetzelfde: voor bepaalde wetgeving is een meerderheid van twee derde vereist, wat in de huidige situatie 234 stemmen betekent. Het ontbreken van één parlementslid verandert hier niets aan.
