Reactie op de staatsgreep in Guinea-Bissau
De Afrikaanse Unie heeft zaterdag aangekondigd dat Guinea-Bissau met onmiddellijke ingang wordt uitgesloten van haar supranationale organisatie. Deze beslissing maakt deel uit van een reactie op de staatsgreep die woensdag 26 november plaatsvond, uitgevoerd door de strijdkrachten van het West-Afrikaanse land.
Vergadering van de Raad voor Vrede en Veiligheid
De Raad voor Vrede en Veiligheid van de Afrikaanse Unie kwam vrijdag bijeen in een spoedzitting om de situatie in Guinea-Bissau te bespreken. Tijdens deze bijeenkomst werd besloten de participatie van Guinea-Bissau in alle activiteiten, organen en instituten van de organisatie per direct op te schorten totdat de constitutionele orde in het land is hersteld.
Relevante bepalingen uit het beleid en de wetgeving van de Unie
De officiële verklaring citeert specifiek Artikel 7g van het Protocol voor de Oprichting van de Raad voor Vrede en Veiligheid, dat bedoeld is om ‘elke onconstitutionele machtswisseling in een lidstaat te sanctioneren’. Daarnaast wordt Artikel 25.1 van de Afrikaanse Verklaring over Democratie, Verkiezingen en Overheid genoemd. Hierin staat dat wanneer de Raad voor Vrede en Veiligheid een onconstitutionele machtswisseling vaststelt en diplomatieke initiatieven falen, deze de betreffende staat onmiddellijk wordt geschorst van haar deelname aan de activiteiten van de Unie.
Veroordeling en oproepen tot vrijlating
De organisatie veroordeelt de staatsgreep krachtig en benadrukt dat deze een ernstige belemmering vormt voor de democratische en constitutionele orde. Volgens de verklaring ondermijnt de coup ook de stabiliteit en de rechtsstaat, doelen die door het volk van Guinea-Bissau worden nagestreefd.
Het institutionele orgaan roept tevens op tot de onmiddellijke en onvoorwaardelijke vrijlating van alle verkiezingsfunctionarissen en andere politieke leiders. Daarbij wordt geëist dat hun veiligheid en waardigheid worden gewaarborgd zodat de nationale verkiezingscommissie de telling en proclamatie van de verkiezingsresultaten kan afronden en het proces kan worden afgesloten met de overdracht van de macht aan de winnaar.
Internationale waarnemers en veiligheid
De Afrikaanse Unie benadrukt daarnaast het belang van de bescherming van internationale verkiezingswaarnemers die in het land aanwezig zijn. De leiders van de staatsgreep worden opgeroepen om te zorgen voor hun veiligheid en de evacuatie en veilige vertrek van alle waarnemers te faciliteren.
Ondersteuning voor het volk van Guinea-Bissau
De inhoud van het document onderstreept de solidariteit met het volk van Guinea-Bissau en hun rechtmatige streven naar goed bestuur, democratie, ontwikkeling en welvaart.
De uitzetting door de Unie volgt op de aankondigingen van de strijdkrachten dat zij een staatsgreep hadden gepleegd en de president, Umaro Sissoco Embaló, hadden afgezet. Dit gebeurde te midden van spanningen rondom de presidentsverkiezingen die op zondag plaatsvonden, een proces dat door het leger werd onderbroken kort nadat de president had gemeld dat hij was aangehouden op zijn kantoor in het Presidentieel Paleis.
Volgens berichten werden daarnaast ook de belangrijkste oppositieleider, Domingos Simoes Pereira, en andere leiders betrokken bij de campagne van kandidaat Fernando Dias da Costa, die de belangrijkste rivaal van Embaló is, gearresteerd.
