Het is zo’n vraag die spontaan tijdens een borrel met vrienden opduikt: “Waarom zit er in vliegtuigen eigenlijk geen enorme parachute, voor als er wat misgaat?” Iedereen kent het gevoel. Meestal wordt het afgedaan met antwoorden over gewicht, formaat — of simpelweg de aerodynamica. Maar wat bijna niemand weet: ergens in de VS dacht een vliegtuigfabrikant, laat ik het gewoon eens proberen. En nu? Hun vliegtuigen hebben standaard een systeem dat met één ruk aan een hendel álle inzittenden kan redden met een ballistische parachute.
Maak kennis met Cirrus Aircraft. Al tientallen jaren bouwen zij lichte vliegtuigen voor dagelijks — en zakelijk — gebruik. Het idee was ogenschijnlijk simpel, maar revolutionair: geen losse parachute als accessoire, maar een ballistisch parachutesysteem dat direct in het toestel is geïntegreerd. Vanaf de tekentafel volledig mee-ontworpen. CAPS, oftewel het Cirrus Airframe Parachute System, is sinds de introductie standaard op hun SR-serie én op de luxe Vision Jet — een turbofan jet gebouwd voor vijf passagiers plus piloot.
Parachute als levensredder — vast onderdeel van het vliegtuig
Hoe werkt dat nu, zo’n CAPS-systeem? Eigenlijk briljant eenvoudig: een compacte capsule met een mega-parachute zit verstopt bovenin de romp, net achter de cockpit. Bij een acute noodsituatie trekt de piloot aan een opvallende T-vormige hendel in het plafond. In seconden schiet een raket de parachute uit — en het hele toestel wordt langzaam richting aarde gebracht, waardoor de kans op overlevenden enorm toeneemt.
Natuurlijk zijn er wel wat mitsen en maren. Het systeem moet bijvoorbeeld op minimaal 180 meter hoogte (600 voet) worden geactiveerd. Tussen 180 en zo’n 600 meter werkt het het best — daarboven blijft het een optie, al heeft de piloot dan wat meer vrijheid om eerst andere scenario’s te overwegen. Maar: als het moet, is CAPS altijd je uitweg.
Het verhaal achter CAPS begon zeker niet overnight. Midden jaren ‘90 werkte een klein team onder leiding van Paul Johnston bij Cirrus aan een ogenschijnlijk idioot idee: een volwaardige parachute voor een heel vliegtuig. Inspiratie deden ze op bij BRS (Ballistic Recovery Systems), een club die al langer experimenteerde met ballistische parachutes voor minitoestellen zoals de Cessna 150. Typisch Amerikaans: ziet er maf uit, maar stiekem werkt het.
In 1998 vond de eerste échte test plaats midden in de Californische woestijn. Een ervaren testpiloot kreeg de kans om het systeem onder controle te activeren in een gecontroleerd experiment — en het werkte. Sindsdien is CAPS geen optionele gadget meer, maar kernonderdeel van elk Cirrus-vliegtuig vanaf de SR20, die overigens regelmatig te spotten is boven de Noord-Hollandse IJsselmeerpolders of rond vliegveld Teuge. In Nederland zie je ze tegenwoordig steeds vaker — vooral onder particuliere vliegers met een zwak voor innovatieve techniek.
Wordt dit de standaard in de luchtvaart?
Hoewel grote passagiersvliegtuigen nog niet over zo’n systeem beschikken — de schaal is simpelweg enorm — laat de technologie van Cirrus zien dat het anders kan. Zelfs in de commerciële luchtvaart in Nederland wordt al voorzichtig gekeken naar getrapte veiligheidssystemen en zijn uitvouwbare glijbanen inmiddels standaard aan boord. Maar een ‘parachute voor de hele kist’ — dat blijft voorlopig iets voor de liefhebbers en pioniers.
- Puntje voor de skeptici: het systeem wordt gemiddeld één tot twee keer per maand wereldwijd geactiveerd, waarbij tientallen levens zijn gered sinds de introductie.
- Het onderhoud gebeurt in Nederland voornamelijk via erkende Cirrus-centra rond Lelystad en Rotterdam The Hague Airport.
- Voor wie denkt: handig, zo’n uitvinding — ook voor vakantievluchten naar Texel kun je gewoon een Cirrus huren met deze technologie aan boord.
Het mooiste? Vliegen wordt op deze manier weer net een tikje menselijker en iets minder exclusief voor daredevils. En dat mag in 2025 best gezegd worden, toch?
