In de provincie Trujillo, regio Salpo in La Libertad, hebben archeologen bevestigd wat veel dorpsbewoners al jaren fluisterden: de kliffen van Peña del Oso, vlakbij het dorpje Pagas Alto, zijn bedekt met unieke rotsschilderingen en petroglyfen die zelfs kenners versteld doen staan.
Inhoudsopgave
De vondst kwam aan het licht dankzij de herinneringen van Herman Contreras, een oudere dorpsbewoner die beweerde de afbeeldingen tientallen jaren geleden al te hebben gezien. Met zijn aanwijzingen lukte het een technisch team de plek te lokaliseren — een ontdekking die het gebied een compleet nieuw cachet kan geven als culturele hotspot.
Het team, een kleurrijke mix van lokale autoriteiten, archeologen en journalisten, waagde zich over steile paden en door dichte begroeiing langs kloven. De eerste stop: een grot in de bergen, waar burgemeester John Benitez Contreras menselijke resten en sporen van vandalisme aantrof. Tragisch, maar tegelijk een bewijs dat deze plek al eeuwenlang een toevluchtsoord is — en helaas te lang onbeschermd is gebleven.
De echte openbaring volgde echter snel — bovenop een steile helling, kort na elven ’s morgens. Plotseling doorbrak een kreet de stilte…
Rode figuren in steen
Een gigantisch natuurpaneel van zeker 23 meter lang, vol menselijke figuren, handen, cirkels en mysterieuze motieven.
“Daar zijn ze dan! Ja, echt!” riep Carlos Aisagire, afgevaardigde namens Pagash. Alsof de spanning eraf viel, bevestigde Benitez Contreras: “Inderdaad… wat prachtig.” Over het grillige rotsoppervlak verspreid, zagen ze uitbundige okerrode tekeningen. De ene figuur nog intrigerender dan de andere — lijnen, symbolen, abstracte cirkels. Eindelijk was het tastbare bewijs geleverd dat Herman altijd al had genoemd.
De archeoloog Daniel Castillo Benítez, gespecialiseerd in rotstekeningen en lid van de expeditie, sprong bijna op van enthousiasme. Hij herkende onmiddellijk minstens drie verschillende bekenbare schilderlagen. Eén figuur, wel 1,80 meter hoog, was duidelijk te onderscheiden — een gestalte met rood geverfde lichaamsdelen en vijf vingers aan elke hand. Daniel schatte deze iconografie tussen de laat-archaïsche periode en de tijd van de Inca’s.
Volgens hem wezen deze oude bewoners de heuvels aan als magische plekken, waar ze hun belangrijkste indrukken én verhalen verbeeldden. Sommige details zijn alleen met moderne digitale technieken te zien — iets waar men nu volop op inzet.
Niet alleen schilderingen, maar ook petroglyfen en kleinere cirkelvormige voorstellingen werden gevonden. De cirkels blijken verband te houden met het landschap, waterbronnen — symbolen die typisch zijn voor de Andes-culturen. Het geheel suggereert een nauwe verbondenheid tussen geloof, natuur en leefruimte.
Een wand die grenzen overschrijdt
Wat deze plek extra bijzonder maakt? Castillo merkte op dat hij in de VS, in New Mexico, amper rotsschilderingen van tien centimeter zag — terwijl hier in Salpo dus een muurschildering van wel 23 meter ligt, grotendeels intakt! Ongelofelijk. De urgentie om dit erfgoed zorgvuldig te behouden kan bijna niet groter zijn.
Het plan: alle afbeeldingen worden uitgebreid digitaal vastgelegd en geanalyseerd met speciale software. Sommige details zijn namelijk met het blote oog nauwelijks zichtbaar — maar dankzij moderne tools hopen onderzoekers veel meer inzicht te krijgen in zowel het ‘wat’ als het ‘waarom’ achter deze eeuwenoude kunst.
Erfgoed en de toekomst van toerisme
Interessant detail: het onderzoek begon niet bij de universiteit, maar met één enkele dorpsbewoner — Germán Contreras — die jarenlang bleef vertellen over zijn vondst.
Carlos Aisagire, die het veldonderzoek leidde, riep lokale bestuurders op hun verantwoordelijkheid te nemen: “We moeten deze erfgoed niet zomaar vergeten. Ons doel is dat iedereen — ook buiten Peru — kennismaakt met deze culturele schat.” Daarbij is het risico op beschadiging groot, nu het nieuws zich razendsnel verspreidt.
Burgemeester John Benitez bevestigde dat de gemeente Salpo zich volledig inzet voor het behoud én het onder de aandacht brengen van deze plek. “We willen graag het culturtoerisme stimuleren,” zei hij — “en deze ontdekking is precies wat we daarvoor nodig hebben.” Op termijn zijn er plannen voor een archeologische wandelroute, overnachtingsplekken en uitgebreide rondleidingen. De eerste concepttekeningen liggen er al — je hoort het voorzichtig gonzen bij het gemeentehuis aan de Oude Gracht — oeps, die typfout sluipt er altijd in.
Siguifredo Rojas Guevara, burgemeester van de regio, verkent al partnerschappen met toerismebureaus om Peña del Oso te integreren in het lokale aanbod. Die regio ontvangt nu al duizenden bezoekers per jaar voor natuurbeleving — met deze nieuwe attractie erbij kan Salpo weleens uitgroeien tot hét cultuurwalhalla van de Sierra de Libertad.
