Na ruim een eeuw mysterie is het eindelijk gelukt: onderzoekers hebben een reuzeninktvis in zijn natuurlijke leefomgeving gefilmd. zijn bizarre uiterlijk – met haakvormige tentakels en ogen zo groot als een voetbal – herinnert ons eraan dat de oceaan nog altijd raadselachtige geheimen verbergt, ongeacht hoeveel we denken te weten.
Inhoud
Decennialang bleef dit wezen vooral een legende. Een mysterieus roofdier waar je alleen nog restanten van vond of waarvan wetenschappers slechts konden speculeren. Tot nu. dankzij een expeditie in de dieptes van de Zuid-Atlantische Oceaan is de reuzeninktvis niet langer een schim. Voor het eerst is het gelukt zijn echte bewegingen midden in het inktzwarte water vast te leggen.
Eerste ontmoeting met het spook van de zee
De ontdekking gebeurde op 600 meter diepte vlakbij de Zuidelijke Sandwicheilanden, waar een team van het Schmidt Ocean Institute jonge Mesonychoteuthis hamiltoni – zo’n 30 centimeter groot – wist te filmen. Het was de allereerste keer dat deze reuzeninktvis, tot nu toe de grootste ongewervelde die ooit is waargenomen, levend werd vastgelegd in zijn natuurlijke habitat.
Dr. Kat Bolstad van de Auckland University of Technology, die hielp bij het analyseren van het beeldmateriaal, omschreef de ervaring als ‘opwindend én nederig makend tegelijk’. Tot dit moment kon men alleen via de magen van potvissen of via onbetrouwbare ooggetuigenberichten iets over deze soort leren. deze opnames betekenen een enorme stap vooruit in ons inzicht.
Wat de anatomie verraadt
De reuzeninktvis is geen uitvergrote gewone inktvis. Hij is sterker, plomper en – laten we eerlijk zijn – een stuk vreemder. Met draaiende haken aan zijn tentakels, ogen ter grootte van een voetbal en een geslachtsorgaan van bijna een meter lang. Volwassen dieren kunnen tot 500 kilo wegen en – verrassend detail – ze kunnen zelfs hun tentakels regenereren als ze die verliezen.
Anders dan je misschien verwacht, heeft de reuzeninktvis geen ‘bek’ zoals een octopus, maar een radula: een raspachtig monddeel dat je ook bij slakken aantreft. Recent onderzoek toont ook aan dat ze zich soms aan kannibalisme wagen en dat hun weefsels anders zijn opgebouwd dan die van hun minder imposante familieleden. Qua leefgebied blijken koude tot gematigde zeeën favoriet – niet bepaald het type water waar je spontaan in zou springen.
De zee blijft geheimen bewaren
Deze vondst volgt kort op de eerdere ontdekking van de ijstijd-krabinktvis. Dr. Jyoti Virmani, directeur van het Schmidt Institute, benadrukt dat beide ontdekkingen bewijzen hoeveel er nog te leren valt over de Zuidelijke Oceaan. Dankzij haarscherpe video’s konden experts vanuit hun universiteiten in Leiden, Groningen en Utrecht direct meedenken en meebeslissen over de identificatie. Ook bij NIOZ (Texel, u weet wel) was de opwinding te voelen.
“Dit zijn van die momenten”, zegt Virmani, “die ons eraan herinneren dat de oceaan nog lang niet al zijn geheimen heeft prijsgegeven.” De reuzeninktvis – decennialang alleen het onderwerp van stoere vissersverhalen – staat nu eindelijk op beeld. En eerlijk? Ik waardeer dat beetje mysterie in onze wereld wel.
