Telefonische oplichters worden elk jaar slimmer, en één onschuldig woord kan de sleutel zijn tot het stelen van uw rekening of digitale identiteit.
Inhoudsopgave
Experts op het gebied van cybersecurity waarschuwen: telefonische oplichting wordt steeds geavanceerder. De methodes passen zich continu aan. Schokkend genoeg kan één automatisch uitgesproken woord al voldoende zijn voor oplichters om misbruik van u te maken. Welk woord dat is? “Ja.” Het klinkt bizar simpel, maar het gebeurt nog steeds massaal — óók in Nederland.
Het woord dat u nooit hoort te zeggen bij het opnemen van de telefoon
Antwoordt u vaak automatisch met “ja” als u gebeld wordt? Voor veel Nederlanders is dat een reflex — zeker bij onbekende nummers. Toch brengt dit aan het begin van een telefoongesprek flinke risico’s met zich mee.
Volgens het Nationaal Cyber Security Centrum is één van de populairste praktijken op dit moment het opnemen van uw stem, wanneer u instemmend antwoord geeft. Dat geluidsfragment wordt vervolgens gebruikt om bankoverschrijvingen te bevestigen, abonnementen af te sluiten of gegevens te wijzigen — allemaal zonder dat u hier weet van heeft.
De truc is pijnlijk eenvoudig: de oplichter doet zich bijvoorbeeld voor als medewerker van uw bank, een verzekeraar of een bekend Nederlands tech-bedrijf uit Amsterdam of Utrecht. U krijgt een doodgewone vraag: “Kunt u mij goed horen?” of “Bent u de eigenaar van dit rekeningnummer?” Een “ja”-antwoord wordt direct opgenomen — en daarmee kunnen zij op een later moment bevestiging ‘bewijzen’, alsof u daadwerkelijk akkoord heeft gegeven.
Dit soort oplichting is puur sociale manipulatie: het misbruiken van uw vertrouwen en routine om ongemerkt toestemming te krijgen voor ‘transacties’ waar u nooit aan had mee willen werken.
Geef nooit uw WhatsApp-code weg
Een ander serieus risico duikt steeds vaker op rondom de WhatsApp-verificatiecode. Elke keer dat iemand uw telefoonnummer op een nieuw apparaat wil registreren, stuurt WhatsApp per sms een unieke code. Deze code is privé en mag — zelfs niet ‘per ongeluk’ — met anderen gedeeld worden.
Toch zijn oplichters daar uiterst inventief mee geworden. Meestal begint het met een berichtje van een bekende — soms een Rotterdammer, soms zelfs uw buurman — wiens WhatsApp is gehackt. Deze bekende vraagt u om een code ‘die per ongeluk naar uw nummer is gestuurd’. Maar zodra u de code doorstuurt, heeft de oplichter vrije toegang tot uw account. Zij kunnen zich voordoen als u, geld aftroggelen van vrienden of uw privé-chats bekijken. De gevolgen laten zich raden — mooi is anders.
WhatsApp is stellig in het Nederlands op haar hulppagina: “Geef nooit een verificatiecode door, zelfs niet aan mensen die u vertrouwt. WhatsApp vraagt nooit telefonisch, per e-mail of via sms om deze code.”
Hoe kunt u zich hiertegen beschermen?
- Zeg nooit zomaar “ja” tegen een onbekende beller. Geef liever een neutraal antwoord — bijvoorbeeld: “Goedemiddag, met wie spreek ik?”, “Hallo” of simpelweg “U spreekt met [achternaam]”.
- Wees extra alert als iemand om persoonlijke info vraagt — zeker als deze persoon beweert van uw bank, provider of een bekend lokaal bedrijf te zijn.
- Deel nooit uw WhatsApp- of andere verificatiecodes. Wordt er naar gevraagd? Direct het gesprek beëindigen.
- Activeer tweestapsverificatie. Niet alleen voor WhatsApp, maar ook voor uw e-mail, DigiD en internetbankieren bijvoorbeeld.
- Check altijd zelf bij de officiële klantenservice of een instantie daadwerkelijk contact probeert op te nemen.
Wat te doen als u slachtoffer bent geworden?
Kunt u het idee niet loslaten dat u in een telefoonfraude bent getrapt? Kom meteen in actie:
- Waarschuw uw bank onmiddellijk zodat verdachte transacties geblokkeerd kunnen worden.
- Verander de wachtwoorden van uw digitale accounts, zeker waar gevoelige info staat.
- Meld de situatie bij de politie en het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) via https://www.ncsc.nl/melden.
- Raak u uw WhatsApp-account kwijt? Laat uw contacten weten dat ze mogelijk benaderd worden door iemand die zich voordoet als u.
Een extra tip — print het stappenplan hierboven gerust uit of sla het op in uw mobiel. Dat zorgt voor rust als het ooit fout zou gaan.
