Miljoenen Nederlanders slapen al jaren met een CPAP-masker – laten we eerlijk zijn, dat is niet bepaald je nachtdroom. Maar in 2025 staat er iets bijzonders te gebeuren: een eenvoudige, via de mond in te nemen pil belooft het behandelspel volledig te veranderen. Het experimentele medicijn AD109 liet in recente klinische trials een daling van 56% in nachtelijke apneu-aanvallen zien onder 646 proefpersonen. En nee, de onderzoekers lijken hun enthousiasme niet zomaar te temperen.
AD109 komt uit de koker van het Amerikaanse biotechbedrijf Apnimed. Het combineert twee bekende stoffen: atomoxetine, een ADHD-medicijn, en aroxybutynin, dat nu wordt gebruikt bij een overactieve blaas. Samen richten deze middelen zich op de spieren van de bovenste luchtwegen – vooral die tussen kaak en tong. Resultaat? Minder kans dat de keel ‘s nachts dichtklapt. Klinkt als muziek voor wie elke ochtend brak wakker wordt.
“We staan echt op de drempel van een nieuw tijdperk in slaapgeneeskunde,” zegt Clar Yaggy, hoofd van het Yale slaapprogramma, in een interview met Les Numeriques. Ook neurologe Sigrid Vizi (Universiteit van Pennsylvania) noemt de ontwikkeling “spannend”. Volgens haar beperkt het medicijn niet alleen het aantal ademstilstanden, maar ook de ernst van nachtelijke zuurstoftekorten. En laat dat laatste nu net een van de grootste zorgen zijn bij OSA.
Een doorbraak zonder maskers
Misschien wel het meest hoopgevende feit: bij 22% van de patiënten raakte het aantal ademstops op normaal niveau – minder dan vijf per uur. En anders dan behandelingen die alleen bij afvallen helpen, werkt AD109 onafhankelijk van de BMI. Je hoeft dus niet per se in het sportschoolrat te stappen voordat je resultaat ziet. Voor een breed publiek in Nederland (en ver daarbuiten) is dat best een gamechanger – oeps, laten we het gewoon bijzonder noemen.
Toch zijn er nog kanttekeningen. Wat doet de pil bijvoorbeeld tegen moeheid overdag? Iedereen die met slaapapneu worstelt weet: die vermoeiende mokerslag overdag is minstens zo irritant als het gesnurk ‘s nachts. Daarnaast moet goed in de gaten worden gehouden wat langdurig gebruik doet met bloeddruk of de kwaliteit van je slaap, zeker vanwege de betrokkenheid van atomoxetine.
Staan de huidige resultaten als een huis, dan mag AD109 binnenkort rekenen op groen licht van de Amerikaanse FDA – de verwachting is begin 2026. Daarmee ligt de weg open voor een pil die het beruchte CPAP-masker laat verdwijnen uit menig nachtkastje. Voor Amsterdam Zuid tot in Groningen klinkt dat als een klein wonder. Wie weet worden slapeloze nachten straks écht verleden tijd.
- Slaapapneu herkennen? Let op luid snurken, overmatige slaperigheid overdag en concentratieproblemen.
- Vermoedt u OSA? Laat een slaaponderzoek doen bij een gespecialiseerd slaapcentrum – bijvoorbeeld bij het Amsterdam UMC of het CWZ in Nijmegen.
- Blijf altijd uw behandelend arts raadplegen voor medisch advies. Nieuwe middelen als AD109 zijn veelbelovend, maar nog in onderzoek.
Wist u dit? Ongeveer 400.000 Nederlanders hebben matige tot ernstige OSA, maar de helft weet het niet. Tijd voor meer bewustzijn – en hopelijk straks voor echte nachtrust.
