Context en regelgeving
Volgens de richtlijnen van de Europese Unie wordt het afgeraden om ongecontroleerde jacht op wilde dieren te starten binnen het perimeter van de Afrikaanse varkenspest (AVP)-uitbraak, voordat maatregelen ter vermindering van beweging en verspreiding van het virus niet volledig geïmplementeerd zijn. In de praktijk stelt de EU-richtlijn, gepubliceerd in 2023, dat geen enkele maatregel genomen mag worden totdat de afname van de endemische curve voldoende bevestigd is.
Tot op heden heeft de Catalaanse overheid nog geen toestemming gegeven voor het doden van dieren binnen het besmette gebied. Die bevoegdheid ligt bij de lidstaten en valt niet onder de Europese Commissie. Het afschieten van dieren kan mogelijk nog weken uitgesteld blijven.
De Europese Commissie biedt wel een aantal aanbevelingen en richtlijnen aan, maar de uiteindelijke beslissing ligt bij lokale deskundigen die rekening houden met de specifieke situatie van elk geval.
Verspreiding en impact op de wilde populatie
De verspreiding van het virus onder wilde dieren, zoals vastgesteld in Collserola (Barcelona), bedraagt inmiddels 13 positieve everzwijnen. Deze dieren sterven meestal binnen zeven dagen na besmetting. Naar schatting zal deze snelle sterfte leiden tot het wegvallen van ongeveer 95% van de populatie in het besmette gebied, gebaseerd op informatie van experts die bij het proces betrokken zijn.
Plannen en bevolkingbeheer
Voor de toekomst wordt de vermindering van de wilde zwijnenpopulatie als de voornaamste maatregel gezien om de verspreiding van het virus, waaronder AVP, tegen te gaan. De Europese Commissie benadrukt dat het cruciaal is om de populatie te beperken.
Vanaf 2024 moeten alle lidstaten een nationaal plan voor het beheer van de wilde zwijnenpopulatie hebben. In Spanje verscheen dat plan in mei van dat jaar en heeft als doel het risico op introduceren en verspreiding van het virus te verkleinen.
Operationele maatregelen en zone-indeling
De regionale overheid van Catalonië voert samen met de Agents Ruraux en de militaire noodhulporganisatie (UME) een beheer uit binnen eenzone van 6 kilometer, die wordt beschouwd als hoogrisicogebied. Hierbinnen ligt een bredere zone van 20 kilometer, aangeduid als laagrisicogebied.
Sinds dinsdag is een team van lokale specialisten ter plaatse om advies te geven over maatregelen zoals het plaatsen van vallen en hekwerken. Tot donderdag blijven zij actief in het gebied om aanbevelingen aan de autoriteiten te overhandigen over de beste timing en procedures voor deze interventies.
