De Toezegging van de Voorzitter en de Verscheidene Dreigingen
De voorzitter van het Internationaal Strafhof (ICC), rechter Tomoko Akane, heeft tijdens een jaarlijkse bijeenkomst van de organisatie haar zorgen uitgesproken over de recente “dwingende maatregelen” en “dreigementen” die door de Verenigde Staten en Rusland zijn geuit. Deze landen erkennen niet de jurisdictie van het hof, dat gevestigd is in Den Haag, Nederland.
In haar toespraak herinnerde Akane eraan dat zij vorig jaar de risico’s benadrukte die de organisatie, het Wereldrecht en de internationale rechtspraak bedreigen. Ze verklaarde dat ze beloofde nooit toe te geven aan bedreigingen, sabotage of geweld en dat haar woorden en intenties sindsdien werkelijkheid zijn geworden.
Ze benadrukte dat het hof zich nooit zal laten beïnvloeden door externe druk op de interpretatie van de statutaire bepalingen of op de uitkomsten van rechtszaken. Volgens haar biedt het Verdrag van Rome, de basis van het hof, toegang tot legale procedures die de onafhankelijkheid en neutraliteit van het gerecht niet in gevaar brengen en stelt staten gerust dat ze kunnen overleggen bij problemen in samenwerkingsverzoeken.
De Impact van Sancties op Functionarissen en Juristen
Akane uitte haar spijt dat de Verenigde Staten negen functionarissen, waaronder zes rechters, heeft gesanctioneerd. Deze sancties omvatten het treffen van persoonlijke en familiale levens en het verstoren van hun financiële transacties, niet alleen binnen de VS, maar ook in landen die lid zijn van het hof, inclusief Europese staten.
Daarnaast wees ze erop dat een derde van de rechters van het ICC en alle leden van de Presidium onder arrestatiebevelen staan uit Rusland. “Voor zover wij weten, zijn deze functionarissen in afwezigheid aangeklaagd en gearresteerd, en worden rechtszaken tegen hen in hun afwezigheid gehouden,” aldus Akane. “Dit zal duidelijk invloed hebben op hun persoonlijke veiligheid.”
De Doelstellingen en Reactie van het ICC op Dwangmaatregelen
Volgens Akane zijn de maatregelen bedoeld om de reputatie en het functioneren van het hof aan te tasten, evenals de integriteit van de rechtsprocedures en de veiligheid van de medewerkers.
Desondanks benadrukte zij dat de reactie van het hof “volledig duidelijk en resoluut” is geweest. De onafhankelijkheid en impartialiteit blijven haar fundamenten, en de organisatie draagt haar loyaliteit uitsluitend op aan het Verdrag van Rome en het internationale recht.
Strategieën voor Veerkracht en Intern Beleid
Het hof heeft verschillende maatregelen genomen om de gevolgen van de sancties te verzachten en haar weerbaarheid te versterken. Akane wilde de details hiervan niet prijsgeven, omdat de meeste van deze maatregelen “vertrouwelijk” blijven om de effectiviteit te waarborgen.
Ze bedankte ook internationale staten en maatschappelijke organisaties die hebben bijgedragen aan het zoeken van oplossingen en onderstreepte het belang van het uitbreiden van de steun en het vergemakkelijken van de ratificatie van het verdrag door meer landen wereldwijd.
Steun vanuit de Internationale Gemeenschap en Ondersteuning
Voorafgaand aan de sessie riep Human Rights Watch (HRW) landen op het ICC te steunen in hun verdediging en te zorgen dat rechtshandelingen worden uitgevoerd tegen landen die niet optreden of niet uitwijzen. Ze noemde onder andere Washington en Moskou als landen die het hof hebben aangevallen.
Het ICC heeft al sancties opgelegd sinds het uitvaardigen van arrestatiebevelen tegen onder meer de voormalige Israëlische premier Benjamin Netanyahu en voormalig defensieminister Yoav Gallant, wegens oorlogsmisdaden tijdens de strijd in Gaza. Daarbij vielen in twee jaar meer dan 70.000 doden. Rusland wordt tevens geconfronteerd met een arrestatiebevel tegen president Vladimir Putin wegens vermeende misdrijven in Oekraïne.
Versterking van Intern Beleidskader en Tolerantiebeleid
De voorzitter benadrukte dat het hof zich inzet om de werkcultuur te verbeteren en dat er een strikt beleid geldt tegen intimidatie, inclusief seksueel intimidatie, discriminatie en machtsmisbruik.
De leiding en rechters nemen deze kwesties uiterst serieus. In gevallen waarin het gerecht bevoegd was, werden verantwoordelijkheden geëist, waardoor getroffen personeel beschermd wordt, altijd met snelheid, onpartijdigheid en volgens de juiste juridische procedures.
Daarnaast is het ICC bezig met verbeteringen in interne systemen, procedures en de ethische code. Er zijn kernwaarden vastgesteld die voor het hele hof gelden om transparantie en betrouwbaarheid te waarborgen.
