Introductie van de expositie
Het Instituto Cervantes heeft deze woensdag de nieuwe tentoonstelling gepresenteerd van de Spaanse kunstenaar Solimán López, getiteld ‘Aeolia’. Dit project poogt passages uit de klassieke roman Don Quijote te herzien en te herschrijven, vanuit ecologische, gender- en dystopische perspectieven. Dit gebeurt met behulp van een kunstmatige intelligentie (AI) als creatief instrument.
Context en locatie
De expositie maakt deel uit van de nieuwe serie tentoonstellingen onder de titel ‘Onzichtbare Landschappen’ en maakt gebruik van het nieuwe artistieke en technologische experimenteerplatform van Banca Cervantes. De tentoonstelling opent aanstaande donderdag op het hoofdkantoor in Madrid en is vervolgens tot 8 maart 2026 toegankelijk voor bezoekers.
Beschrijving van de installatie
Volgens een verklaring van het instituut zal ‘Aeolia’ een interactieve installatie zijn die het publiek actief betrekt bij het creatieve proces. De centrale component is een ‘interactieve sculptuur met een zelfgenererende AI’, getraind op de originele tekst van Don Quijote en andere werken van Cervantes, aangevuld met een grote bibliografie.
De installatie fungeert als een windmolen voor teksten, waarbij de energie van de wind uit Campo de Criptana (Ciudad Real) wordt omgezet in taal. Bezoekers worden uitgenodigd actief bij te dragen aan het ontstaan van nieuwe verhalen. De AI genereert variaties op het universële meesterwerk vanuit ecologische, gender- en filosofische perspectieven.
Doelstellingen en thema’s
Het project heeft als doel de 400 jaar sinds de publicatie van Don Quijote te overbruggen door in te gaan op hedendaagse thema’s. De AI reflecteert op maatschappelijke, technologische en ecologische vraagstukken, zoals sociologie, cybernetica, duurzaamheid, milieuproblemen, de ecologische transitie, genderperspectieven, burgerlijke ongehoorzaamheid, pacifisme en anti-kapitalistische kritiek.
Solimán López verklaarde tijdens een rondleiding dat hij de relatie tussen kunstenaar en publiek wil uitdagen, door de creatie van kunstwerken mogelijk te maken zonder dat de kunstenaar zelf het stuk creëert. Vier teksten die door AI zijn gegenereerd, vormen het resultaat van deze creatieve interventie, met al een eerste versie.
Extra projecten binnen de tentoonstelling
Naast de AI-gegenereerde teksten bevat de expositie ook een kunstenaarspublicatie met een ‘Don Quijote 2.0’ gecodeerd in synthetisch DNA, een technologie die informatie millennia lang kan bewaren. De structuur hiervan is gebaseerd op een driedimensionale voorstelling van het netwerk van windmolens verspreid over Castillië-La Mancha.
Ook is er een interview met Miguel de Cervantes, gegenereerd door AI, dat beschikbaar zal zijn in de catalogus van de tentoonstelling. Naast dit document bevat de catalogus een curatoriale tekst en een interview met Solimán López.
