Technologie is niet meer weg te denken uit ons dagelijks leven. Smartphones, tablets en laptops – voor je er erg in hebt, zijn ze alweer aan vervanging toe. Maar wat gebeurt er met die oude apparaten? Heel eerlijk: de meesten van ons gooien ze achteloos weg. Zonde, want elk elektronisch apparaat bevat letterlijk een verborgen schat. Wist u dat uit slechts 20 oude moederborden zo’n 450 milligram 22-karaats goud kan worden gehaald? Dankzij een geniale Zwitserse uitvinding kan die ‘goudmijn’ nu veel milieuvriendelijker dan ooit worden aangeboord.
Inhoudsopgave
E-waste is de nieuwe goudmijn
Elk jaar gooien we wereldwijd bijna 50 miljoen ton elektronisch afval weg. Ongelooflijk, als je bedenkt hoeveel waarde daar nog in schuilt. Elektronische apparatuur bevat namelijk allerlei edelmetalen – één ton e-waste bevat tot 400 gram goud. Dat is vaak méér dan in traditioneel gewonnen gouderts.
Maar: slechts ongeveer 20% van al dat e-afval wordt op de juiste manier gerecycled. De meeste recyclingmethodes gebruiken bovendien schadelijke chemicaliën als cyanide of kwik, met grote milieuschade tot gevolg. Daarom ging een Zwitsers onderzoeksteam aan de slag met een verrassend duurzame oplossing – en dat maakt veel uit, ook hier in Nederland, waar bedrijven als Coolblue en Bol.com steeds vaker oude apparaten innemen.
Welke waardevolle metalen zitten er zoal in uw oude smartphone of laptop?
- Goud – vooral op printplaten en connectoren
- Zilver – gebruikt voor elektrische contacten
- Koper – in kabels en printplaten
- Palladium – vaak aanwezig in condensatoren
- Platina – soms toegepast in zeer precieze onderdelen
Zwitserse uitvinding haalt 22-karaats goud uit afgedankte elektronica
Wetenschappers van de ETH in Zürich ontwikkelden een slimme recyclemethode met eiwitten uit melk, een restproduct uit de kaasmakerij. Eigenlijk best logisch — melk wordt hier in Nederland ook op creatieve manieren verwerkt. Dit innovatieve proces gebruikt zogenoemde ‘fibrillen’ uit melkwei-eiwit. Die vormen een soort filter die goudionen uit oplossingen trekt, zonder giftige middelen.
Na warmtebehandeling wordt het verzamelde goud omgezet in echte 22-karaats goudklompjes. Geen chemische troep, amper restafval — een fossielvrije, toekomstbestendige methode. Nog even de feiten op een rij:
| Methode | Oogst | Milieu-impact | Kosten |
| Traditionele goudwinning | Laag (1–5 g/ton) | Zeer hoog | Hoog |
| Klassieke chemische extractie | Gemiddeld (300–400 g/ton e-waste) | Hoog | Middel |
| Zwitserse methode (melkeiwit) | Hoog (450 mg/20 moederborden) | Laag | Laag |
De circulaire toekomst van edele metalen
Met deze innovatieve Zwitserse technologie ontstaat er eigenlijk een hele nieuwe industrie voor het recyclen van e-waste. Door minder afhankelijk te worden van klassieke mijnbouw – arbeidsintensief én vervuilend – zetten we een grote stap naar een echt circulaire economie. Dit principe raakt ons allemaal, want in 2025 is het in Nederland makkelijker dan ooit om oude apparaten gratis in te leveren bij het gemeentelijk afvalstation of in de winkel. Ze kunnen dus direct hergebruikt worden als ‘grondstof’ voor iets nieuws.
Het mooie: deze methode beperkt zich niet tot goud. Ook koper, nikkel en palladium zijn met aanvullende technieken eenvoudig terug te winnen uit oude electronica – soms via geavanceerde pyro- of hydrometallurgie. En dat allemaal zonder de aarde onnodig te belasten.
Hoe werkt zo’n recyclingproces in de praktijk?
- Inzamelen van oude elektronische apparaten
- Sorteren en demonteren van onderdelen
- Behandeling van printplaten met proteïne-oplossing
- Scheiding van edelmetalen
- Gieten tot baren of nuggets
Wat mij opvalt: het is vooral een combi van inventiviteit en duurzaamheid die hier het verschil maakt. Door onze oude telefoon of laptop in te leveren bij bijvoorbeeld een innamepunt van WeCycle of bij MediaMarkt, dragen we zélf bij aan een gezond en circulair Nederland. De kans is groot dat spullen waar we nu niets meer aan hebben – ooit letterlijk goud waard zijn voor de volgende generatie.
