Wetenschappers uit Zürich hebben een revolutionaire manier bedacht om edelmetalen als goud uit oude elektronische apparaten te winnen. Wist u dat veel huishoudelijke elektronica in Nederland gewoon écht goud bevatten? Tijd om daar anders naar te kijken.
Inhoud
U staat er misschien niet bij stil als u op Marktplaats een oude laptop verkoopt of die ene defecte tv naar de milieustraat brengt. Maar dagelijkse apparaten bevatten vaak 22-karaats goud – dat cruciaal is voor hun werking. Het schokkende? Bij het weggooien verdwijnt dat waardevolle goud linea recta naar het afval – terwijl het opnieuw gebruikt kan worden.
Gelukkig is er nu een frisse en duurzame oplossing uit de koker van de ETH Zürich – de Zwitserse technologietopper, bekend van baanbrekend onderzoek. Dit keer ontwikkelde hun team een proces waarmee edelmetalen, zoals goud, uit afgedankte elektronica gehaald kunnen worden – zónder giftige chemicaliën, maar juist door middel van restproducten uit de voedselindustrie. Een groene doorbraak — en zelfs rendabel.
Het probleem van elektronisch afval
Elektronisch afval — denk aan oude telefoons, computers of kapotte huishoudapparaten — is wereldwijd een van de snelst groeiende afvalstromen. Alleen al in 2021 verzamelden we volgens de ITU (Internationale Telecommunicatie-unie) wereldwijd zo’n 57,4 miljoen ton e-waste.
Dat is niet alleen een logistiek probleem, maar ook een enorm verlies aan waardevolle grondstoffen. In al dat afgedankte spul zitten vaak metalen als goud, zilver en palladium verstopt — die we nu vaak letterlijk weggooien.
Traditioneel goud winnen uit elektronica betekent helaas: zware milieubelasting en giftige chemicaliën. maar anders kan dus ook.
Hoe wordt goud uit apparaten gehaald?
Het trucje van de Zwitsers zit ‘m in wat je normaal weggooit: ze gebruiken restproducten van de zuivelindustrie — ja, overschotten van bijvoorbeeld de productie van Goudse kaas — om microvezels (fibrillen) te maken. Klinkt gek, werkt verrassend goed.
Deze vezels groeien uit tot een soort biologisch sponsmateriaal dat gouddeeltjes uit elektronica kan ‘vangen’. Het mooie tweede leven van uw kaas.
In welke apparatuur zit goud?
Het zijn niet alleen smartphones waarin goud verwerkt zit. Hier een lijstje van apparaten waar u (hopelijk) niet te snel afscheid van neemt:
- (LED/LCD) tv’s en monitoren
- Computers en laptops (ja: óók die oude Medion op zolder)
- Mobiele telefoons
- Digitale camera’s
- Printers
- DVD- en Blu-ray spelers
- Magnetrons
- Airco’s
Hoe werkt het proces? Van kaasafval tot goudstaaf
- Restproducten verzamelen: Eerst worden afvalstoffen uit de zuivelindustrie verzameld. In Nederland geen probleem — FrieslandCampina, Beemster, iedereen doet mee.
- Nanovezels maken: Van deze proteïnerijke massa worden, via verhitting en zuren, nanosponzen gemaakt. Deze trekken goudionen aan als een magneet.
- Oude moederborden verwerken: Oude printplaten uit bijvoorbeeld laptops breken onderzoekers af in een zuur- en hittebad. De metalen lossen als ionen op.
- Vangen met eiwitsponsen: De spons wordt in de vloeistof gehangen; goudionen blijven hangen aan het materiaal.
- Smelten en zuiveren: Daarna verhit je die volgezogen spons — wat overblijft zijn bijna pure goudschilfers (tot wel 91% zuiverheid!).
- Tastbare opbrengst: Volgens berekeningen levert 20 oude moederborden samen soms tot 34.000 dollar aan goud op. In euro’s is dat een flinke vakantie, of een bakfietstocht door Amsterdam — het mag gezegd.
Dit Zwitserse afvalrecept is niet alleen groener, maar ook rendabel: minder chemie, meer waarde. zelfs als u niet meteen thuis goud zit te schrapen, is bewust omgaan met oude elektronica iets om over na te denken in 2025.
Kleine tip voor thuis
Kijkt u bij het opruimen kritisch naar oude apparaten? Lever ze altijd apart in bij de milieustraat (of energieslurpende ketens als Coolblue of BCC). Zo helpt u Nederland letterlijk zuiniger omgaan met goud en andere waardevolle grondstoffen.