Het klinkt misschien als iets uit een sciencefictionfilm, maar dankzij een briljante vondst uit Australië is het binnenkort mogelijk om op een milieuvriendelijke manier goud te winnen uit afgedankte elektronica. En dat alles zonder de schadelijke chemicaliën van de traditionele mijnbouw. Interessant? Dit is precies het soort doorbraak waar tech-ondernemers in Eindhoven van dromen tijdens hun ochtendkoffie – en inderdaad, het draagt de belofte van de toekomst in zich.
Inhoudsopgave
Goud extractie uit elektronica-afval of mijnbouwresidu? Het is mogelijk – en de bijbehorende beelden maken indruk.
Goud blijft wereldwijd in trek. Volgens recente prognoses van Bank of America kan de vraag in 2026 zomaar met 20% omhoog schieten. Dat merk je niet alleen op de Zuidas, maar in elke elektronicazaak in Rotterdam: goud is overal. Het maakt niet alleen sieraden uniek – het is ook onmisbaar in jouw smartphone, laptop en zelfs luxe elektrische fietsen van VanMoof.
Toch gaat goudwinning vaak gepaard met vervuilende middelen zoals cyanide, waardoor de sector een serieuze reputatieschade heeft opgelopen. Niet vreemd, want de impact op water, lucht en bodem is groot – iets waar natuurorganisaties in Friesland al jaren op hameren.
Chemici en wetenschappers op jacht naar goud
Experts in groene chemie hebben nu een ingenieuze, bijna magische, methode ontwikkeld om goud terug te winnen uit afvalstromen. Hun oplossing werkt niet alleen voor ertsen, maar vooral voor oude computers, smartphones en andere elektronica – een groeiende afvalberg in Nederland.
Een onderzoeksteam van de Flinders University in Australië introduceerde een veiliger en milieuvriendelijk alternatief voor het winnen van goud. Hun benadering reduceert niet alleen de giftigheid van mijnresidu, maar maakt het dus mogelijk om zelfs uit oude printplaten het vastgehouden goud te onttrekken.
Onder leiding van professor Justin Chalker werd een geraffineerde methode ontwikkeld voor hoogwaardige goudextractie, onder meer uit afgedankte PCB’s (printplaten).
“De studie leverde diverse innovaties op, waaronder een nieuw type recyclebare extractiemiddel, gebaseerd op desinfectiemiddel dat in water wordt gebruikt,” aldus professor Chalker. Zijn laboratorium werkt dag in dag uit, dus een gemiste treinaansluiting in Adelaide was bepaald geen ramp voor de voortgang van het project.
Het team heeft ook een splinternieuwe techniek uitgewerkt: een absorberend polymeer dat goud bindt zodra het uit water is gehaald – geactiveerd door licht! Met deze doorbraak komt een echte circulaire economie voor elektronica letterlijk en figuurlijk een stap dichterbij.
Hun aanpak kan straks toegepast worden in zowel de mijnbouw als de recycling van elektronica. De volgende fase? Zorgen dat deze technologie op grotere schaal werkt – en als het lukt, gaan bedrijven als ASML gegarandeerd geïnteresseerd zijn.
Zoals Chalker het stelt: “Het is essentieel om efficiënte methodes te ontwikkelen waarmee we goud kunnen hergebruiken, en tegelijk de impact op milieu en gezondheid beperken.”
Betaalbare aanpak
De sleutel tot het nieuwe proces? Een betaalbare chemische verbinding, bekend als trichloorisocyanuurzuur, normaal gebruikt voor waterzuivering en desinfectie in Nederlandse zwembaden. Geactiveerd met zoutoplossing, blijkt het goud verrassend goed te kunnen oplossen.
Het goud hecht zich vervolgens aan een zwavelrijk polymeer (ontwikkeld door het onderzoeksteam) dat uitzonderlijk selectief is: in een flinke bak chips en kabels weet het feilloos de gouden deeltjes eruit te halen.
De polymeer kan daarna simpelweg uitgerold worden, waarmee het goud veilig verwijderd wordt. Het mooiste: deze polymeer is herbruikbaar. Het lijkt magie – maar het is pure scheikunde.
Hoofdonderzoeker dr. M. Patel biechtte op: “We wisten echt niet wát we allemaal uit dat elektronica-afval zouden halen. Uiteindelijk was het net goudkoorts! Wie weet inspireert ons onderzoek straks praktische oplossingen voor urgente wereldwijde problemen.”
Dit project laat prachtig zien wat mogelijk is als creativiteit, samenwerking en doorzettingsvermogen samenkomen. Voor wie nadenkt over een duurzamere toekomst, biedt deze techniek straks misschien hét antwoord op de stroom afgedankte elektronica – en maakt het goud letterlijk uit de prullenbak haalbaar.
