Soms lijkt het alsof iemand gewoon lekker spontaan of extravert is, maar volgens experts steekt daar vaak wat anders achter.
Inhoudsopgave
Er zijn verschillende redenen waarom mensen niet kunnen stoppen met praten
Iedere vriendengroep, familie of kantoor kent ze wel: de mensen die altijd het hoogste woord voeren. Non-stop aan het woord, onderbreken, en gunnen anderen nauwelijks spreektijd. Natuurlijk, soms is het gewoon enthousiasme of extraversie — maar de psychologie kijkt daar iets kritischer naar.
Veel mensen vallen anderen steeds in de rede of laten hen niet aan het woord
Volgens psychologen is overmatig praten niet altijd een karaktertrek. Vaak is het onbewust gedrag dat ontstaat vanuit het omgaan met lastige gevoelens. “Veel praten is soms een manier om emoties te beheersen of jezelf te beschermen tegen dingen waar je liever niet bij stilstaat”, zegt een expert.
Angst, behoefte aan controle en bang zijn voor stilte
Eén van de meest voorkomende oorzaken is angst. Sommige mensen raken zenuwachtig en gaan dan praten om maar niet stil te hoeven zijn. Anderen praten om ongemak te vermijden: altijd aan het woord zijn betekent geen tijd voor lastige gedachten of gevoelens — en het belemmert de ander eigenlijk ook.
Soms is het letterlijk een manier om regie te pakken in het gesprek. Door iemand te overschreeuwen of steeds te onderbreken, verklein je de kans op kritisch commentaar of iets dat je liever niet hoort. En er zijn mensen die stilte gewoon niet trekken — voor hen voelt stilte als leegte of zelfs als kleine afwijzing.
In uiterste gevallen gaat het om mensen die weinig waarde hechten aan de mening van anderen. “Ze komen alleen praten over hun eigen verhaal”, merkte een Amsterdamse psycholoog laatst nog droogjes op.
Een wond uit het verleden: nooit echt gehoord zijn
Er zit soms ook een diepere laag onder. Sommige mensen die nu voortdurend het woord nemen, komen uit gezinnen of omgevingen waar ze vroeger nooit echt werden gehoord. Overmatig praten is dan onbewust een poging om een leegte te vullen — de ruimte die je vroeger nooit kreeg.
Het belangrijkst is niet minder praten, maar beter luisteren
“Luisteren is de spiegel van spreken.” Het draait niet om minder zeggen, maar om bewuster communiceren. Je luistervaardigheid zegt soms meer over jouw communicatiestijl dan je spraakzaamheid ooit kan tonen. Sterker nog — in Nederland wordt wie goed luistert vaak als de beste gesprekspartner gezien.
Vier types luisteraars volgens de psycholoog:
- Degene die luistert tot het zijn beurt is — zodra de ander praat, haken ze af.
- De raadgever — iemand die meteen (ongevraagd) advies geeft, zelfs als niemand erom vraagt.
- De relativerende luisteraar — minimaliseert het probleem met zinnen als “Dat valt wel mee, wacht tot je mijn verhaal hoort…”
- De empathisch luisterende vriend — luistert om te begrijpen zonder meteen oordeel of de behoefte om gelijk te krijgen.
Vooral die laatste is goud waard: “empathisch luisteren”. Mensen voelen zich gesteund en begrepen als u zo luistert — en eerlijk is eerlijk, dat doet wonderen voor iedere relatie.
Vier sleutels voor betere communicatie
Vermoedt u dat u zelf vaak te veel praat, of herkent u iemand in uw omgeving? Dan raadt de psycholoog aan om uw communicatiestijl te veranderen. Het gaat niet om stil zijn — juist niet! — maar om meer bewustzijn in elk gesprek.
Hier vier praktische tips:
- Denk eerst na voor u spreekt — wat wil ik zeggen, waarom, en is dit het juiste moment?
- Luister zonder te onderbreken en stel uw reactie even uit.
- Accepteer stilte als een normaal en waardevol onderdeel van elk gesprek.
- Respecteer het recht van anderen om te praten — of juist om stil te zijn.
In 2025 — met al die prikkels om ons heen — wordt écht luisteren steeds belangrijker. Dus, koffie met een buddy in Rotterdams Noord, of een vergadering bij ASML: stel eens een echte, open vraag — en probeer dan vooral stil te blijven. wedden dat het gesprek leuker én beter wordt?
